Θερινό εντατικό σεμινάριο για τον ήχο στον κινηματογράφο – Ιούνιος 2018

Βλέπουμε αυτό που ακούμε ή ακούμε αυτό που βλέπουμε;

Η σημασία του ήχου στην κινηματογραφική αφήγηση

 

Σάββατο, 16, 23 και 30 Ιουνίου
Ώρες: 11.00 -14.00 και 15.00 – 18.00
Περιορισμένος αριθμός θέσεων: 15 άτομα/ανά πρόγραμμα

Σε περίπτωση εγγραφών άνω των 15 ανά σεμινάριο, αυτό θα επαναλαμβάνεται και την Κυριακή.

 

Διότι

Ο κινηματογράφος δεν είναι μόνο η εικόνα.
Ήχος στον κινηματογράφο δεν είναι μόνο η μουσική.
Ο λόγος δεν είναι ο μόνος φορέας της αφήγησης.

Παρ’ όλο που ο ηχητικός κινηματογράφος έχει περισσότερα χρόνια ζωής από τον βωβό και σχεδόν ίδια με τον ομιλούντα, τόσο οι κριτικοί-θεωρητικοί όσο και η πλειοψηφία των δημιουργών του θεωρούν το ηχητικό υλικό λεπτομέρεια, αυτονόητη ρεαλιστική αναγκαιότητα και όχι πεδίο ιδιαίτερων αισθητικών ή αφηγηματικών αναζητήσεων.

Ο κινηματογράφος αντιμετωπίζεται ακόμα και σήμερα από μια μεγάλη μερίδα θεωρητικών και δημιουργών ως εικαστικός και αυτό φαίνεται ουσιαστικά από τους τρόπους με τους οποίους συνηθίζουμε να μιλάμε γι’ αυτόν: Βλέπουμε μια ταινία, ο θεατής της ταινίας. Οι αναλύσεις αναφέρονται κυρίως στα οπτικά στοιχεία που χαρακτήριζαν και το βωβό κινηματογράφο: κάδρο, φωτισμός, σύνθεση, μοντάζ.

Όμως η χρήση του ήχου στον κινηματογράφο έδωσε τη δυνατότητα στους δημιουργούς να τον χρησιμοποιήσουν αφηγηματικά, εφαρμόζοντας νέους κανόνες και αλλάζοντας τη γραμματική της κινηματογραφικής γλώσσας.

Στόχοι του μαθήματος

Το σεμινάριο μέσα από την αφηγηματική και τεχνική ανάλυση αποσπασμάτων ταινιών, αναδεικνύει τη σημασία του ήχου στον κινηματογράφο, προσφέροντας πρακτικές συμβουλές για την δημιουργία μιας «ηχητικής ταινίας» . Οι συμμετέχοντες μαθαίνουν να ακούν καλύτερα, να αντιλαμβάνονται το χώρο και το χρόνο μέσα από τις ηχητικές εναλλαγές και εξοικειώνονται με έννοιες όπως «η ηχητική μπάντα», «ηχητική γωνία», «ηχητικό πλάνο», «ηχητική σιωπή».

Βασικός στόχος του σεμιναρίου είναι μετά το πέρας του, οι συμμετέχοντες  να βιώνουν, να απολαμβάνουν και να αναγνωρίζουν την ηχητική μπάντα ως δομικό στοιχείο μιας ταινίας. Να έχουν τα εργαλεία να δημιουργήσουν ένα ηχητικό ντεκουπάζ και να εκφραστούν μέσα από τα ηχητικά στοιχεία του φιλμικού γεγονότος.

Αναλυτικό πρόγραμμα

Σάββατο 16/6 (ή/και Κυριακή 17/6)

Βασικές θεωρίες του κινηματογραφικού ήχου

Οπτική – ηχητική αντίληψη
Τα όρια του ήχου – τα όρια της εικόνας
Ηχητικό – ακουστικό γεγονός
Φυσικός – εγγεγραμμένος ήχος
Εγγραφή και αναπαραγωγή του ήχου στον κινηματογράφο
Ηχητική κινηματογραφική κουλτούρα – θέματα πιστότητας
Βωβός, ομιλών και ηχητικός κινηματογράφος
O ήχος ως γλωσσολογικό στοιχείο μιας ταινίας
Κατηγορίες ήχου που χρησιμοποιούνται στο φιλμικό κείμενο (λόγος-μουσική-ήχοι-ατμόσφαιρες – σιωπή)
Η εποχή της φωνολατρείας – Είναι η πρόζα ο βασικός φορέας της αφήγησης;
Οι λειτουργίες των τεσσάρων μη λεκτικών στοιχείων της ηχητικής μπάντας

Σάββατο 23/6 (ή/και Κυριακή 24/6)

Ο ήχος ως δραματουργικό στοιχείο μιας ταινίας
Το φαινόμενο του «κοκτέιλ πάρτι»
Ο υποκειμενικός ήχος και η ηχητική γωνία
Διηγητικοί – έξω διηγητικοί ήχοι / Εκτός – εντός κάδρου ήχοι και ήχοι off
Γυναικεία/ανδρική φωνή του αφηγητή
Η έννοια του χρόνου μέσω της αφήγησης
Ο ήχος δημιουργός του χωροχρονικού συνεχές
Η εικόνα-μνήμη
Ο πανταχού παρών αφηγητής

Σάββατο 30/6 (ή/και Κυριακή 1/7)

Διαφορές της ηχητικής μπάντας στις δύο πλευρές του Ατλαντικού
Τεχνολογία και εξέλιξη του κινηματογραφικού ήχου
Ευρωπαϊκός ήχος και πολιτισμικά κλισέ
Πως τα ακούσματα κάθε χώρας ορίζουν την ηχητική της μπάντα.
Τα εργαλεία, το κόστος παραγωγής και οι ακουστικές συνήθειες πως επεμβαίνουν στο αισθητικό και στο τελικό αποτέλεσμα.
Η αισθητική και αφηγηματική προσέγγιση της μίξης του ήχου στις διεθνείς συμπαραγωγές.
Το ηχητικό ντεκουπάζ

Εισηγήτρια: Ηλέκτρα Βενάκη
Βιογραφικό
Αριθμός Μητρώου Εκπαιδευτών Ενηλίκων του ΕΚΕΠΙΣ: ΕΑ18411
Κωδικός εισηγητή για τα προγράμματα ΛΑΕΚ: 27791

 Θα δοθεί βεβαίωση παρακολούθησης

Κόστος για κάθε σεμινάριο: 35 ευρώ συν ΦΠΑ

Κόστος για τα τρία σεμινάρια: 90 ευρώ συν ΦΠΑ

Δήλωση συμμετοχής: Μέχρι Τετάρτη 13 Ιουνίου

Αποστολή mail στο events@altcine.com με θέμα «Σεμινάριο Ήχου» όπου θα αναφέρονται οι ημέρες και τα στοιχεία επικοινωνίας σας.

 

Ηχητική Αναπαράσταση του Διαστήματος στον Κινηματογράφο

crshower2_nasa

Ο ήχος στο διάστημα δεν μεταδίδεται. Ο κινηματογράφος όμως έχει δημιουργήσει και καθιερώσει στη συνείδηση των θεατών το «ηχητικό» διάστημα και μάλιστα με διάφορους και ποικίλους τρόπους. Η αντίληψη της ηχητικής αναπαράστασης του διαστήματος στον κινηματογράφο αλλάζει μέσα στα χρόνια και αλλάζει σε σχέση με την αντίληψή μας για τους ήχους της πόλης και του πέρα από αυτήν. Αυτό το «πέρα» δεν είναι απαραίτητα πλέον η εξοχή.

Μία ταινία έχει μείνει στην ιστορία του κινηματογράφου για τον σεβασμό της στο ηχητικό κενό του διαστήματος, τη σιωπή , το 2001 Space Odyssey του Stanley Kubrick (1968). Ταινία που εντυπωσίασε με την έλλειψη ήχων στο διάστημα και την ιδιαίτερα εκλεπτυσμένη ηχητική της μπάντα. Η υπόλοιπη κυρίως αμερικάνικη φιλμογραφία (Star Wars Star Trek, και άλλες) θεώρησε λογικό να περιγράψει ηχητικά το διάστημα με φανταστικούς και πραγματικούς ήχους. Ανάλογα με την εποχή και τις ανάγκες του κοινού για κατανάλωση μυστηρίου, φόβου, ή θρησκευτικής αγαλλίασης, η ηχητική μπάντα προσαρμόζεται. περισσότερα

Η φωνή στην ταινία «Ένας καταδικασμένος σε θάνατο δραπέτευσε»

Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Διαβάζω, Απρίλιος 1996
Του Ρομπέρ Μπρεσόν, 1956, 99 λεπτά, μονοφωνική, ασπρόμαυρη, 35mm, 1.37:1

Ολόκληρο το έργο του Ρομπέρ Μπρεσόν διακηρύσσει τη σημασία της ηχητικής σύνθεσης ως στοιχείου αυτόνομου και συμπληρωματικού συγχρόνως και όχι ως βοηθητικό και υποταγμένο στην κινούμενη εικόνα, θέση κυρίαρχη έως τις μέρες μας ανάμεσα στους θε­ωρητικούς του κινηματογράφου.
Ιδιαίτερα στο έργο του «Ένας καταδικασμέ­νος σε θάνατο δραπέτευσε» ο Μπρεσόν χρη­σιμοποιεί για πρώτη φορά συστηματικά την «αποσπασματικοποίηση»1 του χώρου (τον βοηθά βέβαια και το θέμα), ενός χώρου που δεν καταδείχνεται ποτέ στην ολότητά του και που συγχρόνως η γκάμα των πλάνων παραμέ­νει περιορισμένη στα κοντινά και μεσαία. Αυτό έχει ως συνέπεια ότι οι ήχοι off και εκτός πεδίου2 αποκτούν μέγιστη σημασία. περισσότερα

Ο ΤΡΟΠΟΣ ΤΟΥ ΣΑΜΟΥΡΑΙ

Gost Dog The Way Of The Samurai , 1999, Γαλλία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ιαπωνία
Έγχρωμη, 1.85:1, Dolby Digital, 116 λεπτά
Σκηνοθεσία: Jim Jarmusch
Σενάριο: Jim Jarmusch
Παραγωγή: Richard Guay, Jim Jarmusch
Φωτογραφία: Robby Muller
Ηχητικός Σχεδιασμός: Anthony J. Ciccolini III
Μοντάζ: Jay Rabinowitz
Μουσική: RZA
Παίζουν: Forest Whitaker, John Tormey, Cliff Gorman, Isaach De Bankole, Henry SilvaΠρόκειται για την πρώτη ταινία στην ιστορία του παγκόσμιου κινηματογράφου που ο τίτλος του sound designer βρίσκεται στους τίτλους αρχής.
————
Ένα αστυνομικό θρίλερ με ένα μαύρο επαγγελματία δολοφόνο που ζει σύμφωνα με έναν αρχαίο γιαπωνέζικο κώδικα και τα βάζει με την ιταλική Μαφία, ακούγοντας μουσική hip-hop…
—————–
Μια ταινία του Jim Jarmusch με τον Forest Whitaker και με τη μουσική του RZA των Wu Tang Clan. περισσότερα

Polar Express

2004, 2.35:1, Dolby Digital 5.1, DTS, SDDS

Σκηνοθεσία: Robert Zemeckis
Σενάριο: Robert Zemeckis, William Broyles Jr, βασισμένο στο βιβλίο του Chris Van Allsburg
Φωτογραφία:Don Murges, Robert Presley
Οπτικά Εφέ: Ken Ralston, Jerome Chen
Σχεδιασμός παραγωγής: Rick Carter, Doug Chiang
Μοντάζ: R. Orlando Duenas, Jeremiah O’ Driscoll
Μουσική: Alan Silvestri, Glen Ballard
Παραγωγή: Steve Starkey, Gary Goetzman, William Teitler
Διανομή: Warner Bros. Pictures
Παίζουν: Tom Hanks, Leslie Harter Zemeckis, Nona M. Gaye, Peter Scolari, Michael Jetter.

Επίσημο site: http://polarexpressmovie.warnerbros.com/dvd/index.html
Δείτε το trailer: http://polarexpressmovie.warnerbros.com/dvd/media_trailer.html

Όταν πρωτο-άκουσα για το Polar Express σκέφτηκα ότι θα ήταν απλά μια όμορφη παιδική χριστουγεννιάτικη ταινία σαν πολλές άλλες καλές υπερ-παραγωγές. Όταν όμως στη Ρώμη στους κινηματογράφους της Village Roadshow είδα κομμάτια από την ταινία που τότε ήταν στο post-production και ένιωσα τον ενθουσιασμό του παραγωγού Steve Starkey καθώς περιέγραφε τα απερίγραπτα, δεν γινόταν να μην παρασυρθώ σε αυτή την τεχνολογική περιπέτεια που μας προτείνει ο Zemeckis και η ομάδα του. Και όταν είδα τον Tom Hanks με μια στολή σαν αστροναύτη και διάφορα μπιμπίκια πάνω του, να παίζει το παιδί σε ένα γιαπί μέσα, και αμέσως μετά είδα μια από τις εντυπωσιακότερες χορευτικές σκηνές σερβιρίσματος ζεστής, αχνιστής σοκολάτας από εικονικές αναπαραστάσεις χορευτών υπό την καθοδήγηση του χορογράφου του Broadway John Carrafa και να μην χύνεται ούτε σταγόνα σοκολάτας, ε! τότε είπα ότι το Polar Express έγινε από παιδιά για παιδιά. Όλοι παίζουν σε αυτή την ταινία και όλοι πιστεύουν στα θαύματα! περισσότερα

2ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΛΒΑΝΟΦΩΝΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

17-20 Δεκεμβρίου στo νέο χώρο της Ταινιοθήκης της Ελλάδας


Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, το Αλβανικό Κέντρο Κινηματογράφου, το Εθνικό Κινηματογραφικό Αρχείο, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος και η εφημερίδα Albanian Press διοργανώνουν το 2ο Φεστιβάλ Αλβανόφωνου Κινηματογράφου στους νέους χώρους της Ταινιοθήκης της Ελλάδος από την Πέμπτη 17 έως την Κυριακή 20 Δεκεμβρίου.

Στο πλαίσιο του φεστιβάλ θα προβληθούν σημαντικές παλαιότερες και νέες παραγωγές και θα λάβει χώρα κι ένα masterclass της δημοσιογράφου Έλσα Ντέμο.
Θα παρευρεθούν επίσης οι σκηνοθέτες Αρτάν Μιναρόλλι και Φατμίρ Κότσι καθώς και η γνωστή ηθοποιός Τίνκα Κούρτι.

Το πρώτο φεστιβάλ Αλβανόφωνου Κινηματογράφου είχε γίνει στον κινηματογράφο Τριανόν πριν δύο χρόνια, ενώ το πρώτο φεστιβάλ Ελληνόφωνων Ταινιών έγινε στα Τίρανα το Νοέμβριο του 2009.

Τηλέφωνα πληροφοριών: 210 3609695 , 210 3612046
http://www.tainiothiki.gr
Ταινιοθήκη της Ελλάδος
Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136, Μετρό Κεραμεικός

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ

Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου
18.00 Τελετή Έναρξης
19.00-19.30 Διάλειμμα
19.30 Η Τάνα (Tana,1958) – Κριστάκ Δάμο/ Kristaq Dhamo
Πρόκειται για την πρώτη μεγάλου μήκους αλβανική ταινία. Δύο άνδρες πολιορκούν την καρδιά της Τάνα, μιας νεαρής Αλβανίδας. Η ζήλια θα τους κάνει να φτάσουν στα άκρα. Η ταινία είναι επηρεασμένη από τον σοβιετικό κινηματογράφο και ολοκληρώθηκε κάτω από την ομπρέλα της φίλιας ανάμεσα στην Αλβανία και τη Σοβιετική Ένωση. Ένας ύμνος στον έρωτα.
21.00 Deep Tranzition (ντοκιμαντέρ 2008) Ερβίς Σάγια
Το ντοκιμαντέρ αναφέρεται στο διαλυμένο σιδηροδρομικό δίκτυο της Αλβανίας μετά το 1990. Η ανάγκη, η νοσταλγία, η αγάπη για τη δουλειά και η απαίτηση για κρατική υποστήριξη, είναι οι σημαντικοί άξονες που κάνουν αυτή την ταινία εξαιρετική.
22.30 Το μαγικό μάτι (Syri Magjik, 2005) Κουιτίμ Τσάσκου/ Kujtim Cashku

Παρασκευή 18 Δεκεμβρίου
18.00 Σε κάθε εποχή (Ne cdo stine,1978) – Βικτόρ Γκίκα/ Viktor Gjika
Η Μϊρα είναι φοιτήτρια γεωλογίας και παράλληλα με τη σχολή της παίζει σε μια ομάδα βόλεϊ. Ο Μπάρδι είναι φοιτητής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών και μαθαίνει τσέλο. Ένας έρωτας γεννιέται και μεγαλώνει μέσα στην καρδιά της κομμουνιστικής χώρας.
19.30-20.00 Διάλειμμα
20.00 Masterclass Έλσα Ντέμο: O Αλβανικός κινηματογράφος μετά την πτώση του τείχους
21.30-22.00 Διάλειμμα
22.00 Η αγία (Shenjtorja, 2008) – Ένο Μιλκάνι/ Eno Milkani
22.35 Ο καιρός του κομήτη (Koha e kometes, 2008) – Φατμίρ Κότσι/ Fatmir Koci
Ο πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος έχει αφήσει πίσω του χάος. Μια μικρή ομάδα Αλβανών πατριωτών ψάχνουν τον πόλεμο, όμως πια δεν υπάρχουν κράτη, σύνορα, γλώσσες. Βασίζεται στη νουβέλα του Ismail Cadare.
O Φατμίρ Κότσι έχει σκηνοθετήσει και τη θρυλική ταινία Τίρανα Έτος Μηδέν, το οποίο έχει κερδίσει τον Χρυσό Αλέξανδρο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 2001, καθώς και πολλά άλλα βραβεία. Ο ίδιος είναι από τους προτεργάτες της ίδρυσης της σχολής κινηματογράφου Marubi Film &Multimedia School στα Τίρανα.

Σάββατο 19 Δεκεμβρίου
18.00 Πέντε ταινίες κινουμένων σχεδίων και τέσσερεις μικρού μήκους:
Τα παιδιά της (Femijet e Saj,1957) – Χουσέν Χακάνι/ Hysen Hakani
Λαμαρίνες (μ.μ., Hekurishtja, 2007) – Μπουρίμ Χαλίτι
Το Κατώι (μ.μ., Katoj, 2002) – Μπουγιάρ Αλιμάνι
Την καλύτερη νύφη (μ.μ., Nusja me e mire, 2008) – Νεριτάν Ζιντζιρία
19.30-19.45 Διάλειμμα
19.45 Πρόκα (Proka,1977) – Ίσα Κιόσια/ Isa Quosja
21.30 Εμείς και ο Λένιν (Ne dhe Lenini, 2007) – Σαιμίρ Κουμπάρο/ Saimir Kombaro
Συνταξιούχοι που ζουν σε γηροκομείο κινδυνεύουν να μείνουν στο δρόμο έπειτα από έξωση που τους κάνει ο νέος ιδιοκτήτης του κτηρίου. Οι ηλικιωμένοι αντιστέκονται με επικεφαλής έναν συνταξιούχο ηθοποιό, ο οποίος είχε ερμηνεύσει με μεγάλη επιτυχία στο θέατρο, τη δεκαετία του ’50 το ρόλο του Λένιν.
22.00-22.30 Διάλειμμα
22.30 Χρονικό επαρχίας (Kronike Provinciale, 2008) – Αρτάν Μιναρόλι/ Artan Minarolli
H ταινία πραγματεύεται τις θρησκευτικές διαφορές σε μια μικρή πόλη της Αλβανίας. Ένα ερωτευμένο ζευγάρι ζει και εργάζεται μέχρι τη στιγμή που αποφασίζει να εγκαταλείψει τη ζωή του εκεί.

Κυριακή 20 Δεκεμβρίου
18.00 Στο γύρισμα μιας ταινίας (Kur Xhirohej nje Film,1982) – Τζαφιζέ Κέκο/ Xhanfise Keko
Οι σχέσεις ενός νέου ζευγαριού βρίσκονται σε κρίση με αποτέλεσμα ο γάμος τους να κινδυνεύει να διαλυθεί. Αυτή η κατάσταση επηρεάζει πάνω από όλα το εξάχρονο αγόρι τους, το οποίο δε θέλει να δεχθεί το χωρισμό των γονιών. Με φόντο ένα πλατό γυρίσματος στο οποίο ο μικρός έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
19.00-19.30 Διάλειμμα
19.30 Συνθήματα (Parrullat, 2001) – Γκέργκ Τζουβάνι
Σε ένα ορεινό χωριό της Αλβανίας, τη δεκαετία του ’70, ένας δάσκαλος διορίζεται από την πόλη στο σχολείο του χωριού. Από την κεντρική επιτροπή έχει δοθεί εντολή να γεμίσουν τα βουνά γύρω από το χωριό με συνθήματα υπέρ του καθεστώτος. Αυτή τη δουλειά πρέπει να την κάνουν μαθητές και δάσκαλοι…
21.30-22.00 Διάλειμμα
22.00 Παπαρούνες σε τοίχους (Lulekuqet mbi mure,1977) – Διμίτερ Αναγκνόστι/ Dimiter Anaghnosti
Η Αλβανία βρίσκεται υπό ιταλική κατοχή. Ένα ορφανοτροφείο βιώνει στο πετσί του τον φασισμό, την ιταλική προπαγάνδα, τη διαφθορά της διοίκησης και τη βία. Ο δάσκαλος είναι αυτός που θα οδηγήσει τους μαθητές στην αντίσταση.

Η Ζωή στους Βράχους

Η Ζωή στους Βράχους, 2009
Video. Έγχρωμη. Διάρκεια: 98 min
Σενάριο – Σκηνοθεσία: Αλίντα Δημητρίου
Βοηθός σκηνοθέτη: Αφροδίτη Νικολαίδου
Φωτογραφία: Αλέξης Γρίβας – Αφροδίτη Νικολαίδου
Μοντάζ: Ηλέκτρα Βενάκη

Προβάλλεται στον κινηματογράφο Τριανόν από 19 Νοεμβρίου

Η προφορική ιστορία, που είναι μέρος της σύγχρονης ιστορικής έρευνας, στηρίζεται στις μαρτυρίες των αφανών και ανωνύμων.
Εκείνων που τους ονομάζουμε «χωρίς φωνή» γιατί η επίσημη ιστορία επιδεικτικά τους αγνοεί.
Όμως, πρόκειται για τις μαρτυρίες και τα βιώματα όλων αυτών που σήκωσαν το βάρος της ιστορίας και οι μαρτυρίες τους αποκαλύπτουν τη ψυχική δύναμη η οποία τροφοδοτεί την ιστορική δυναμική.
Επιπλέον, αυτές οι μαρτυρίες, επισημαίνουν τις δυνατότητες που εκδηλώθηκαν στην εξέλιξη της κοινωνίας και χάθηκαν.
Η ταινία αποκαλύπτει το βαρύ ιστορικό τραύμα που υπέστη η χώρα μας και που αποκρύβεται συστηματικά.
Επιτρέψτε μου να πω, ότι είμαι υπερήφανη που συνάντησα αυτές τις γυναίκες και μέτρησα ξανά τον κόσμο με έναν άλλο πήχυ.
Λαοί χωρίς μνήμη είναι λαοί χωρίς μέλλον.
Αλίντα Δημητρίου